
پایان سالی عجیب برای فوتبال، مرور مهمترین اتفاقات فوتبالی ۲۰۲۲
به گزارش فوتبال ۳۶۰، اگر طبق آنچه مشهور است، سال ۱۸۶۳ را سال تولد فوتبال رسمی فرض کنیم، حالا شانزدهمین دهه از تاریخ فوتبال هم به سر رسیده؛ ۱۶۰ سال هیجان، شور و شوق، شگفتی، هنرنمایی، تاریخسازی و جذابیت. بیش از یکونیم قرن گذشته و با این که چشمانداز ظاهری «ورزش برتر» و جزئیات قوانین آن بارها تغییر کرده اما جوهر اصلی ماجرا با قدرت سر جایش مستحکم مانده؛ فوتبال زنده است و زنده میماند. روی جوامع تأثیر میگذارد، از تحولات آنها تأثیر میگیرد و در دل زندگی انسانها حضور دائمی دارد. سال ۲۰۲۲ بیش از هرچیز با جام جهانی پرحاشیه در قطر در یادها باقی خواهد ماند. آلوده و پرجنجال در بیرون زمین، جذاب و هیجانانگیز در داخل زمین. جامی که میتوان آن را همزمان بهترین و بدترین جام تاریخ خواند. لیونل مسی برای نخستین بار فاتح جام جهانی شد، بنزما برای نخستین بار توپ طلا گرفت و کریستیانو رونالدو در عین ناباوری عازم خاورمیانه شد. سال حادثهها و حاشیهها حالا با کرور کرور خاطره به پایان میرسد.
جام شگفتیها در سواحل خلیج فارس
جام پائیزی فیفا هرچقدر به دلیل آزادی بیان، مسائل حقوق بشری و اوضاع نابسامان کارگران مهاجر با انتقادات گسترده روبهرو شد، داخل زمین با مسابقات جذاب و مهیجی همراه بود که با رقم خوردن چندین شگفتی به پایان رسید. ژاپن چند میلیمتر با حذف فاصله داشت اما با شکست ۲ قهرمان سابق جهان، اسپانیا و آلمان، به عنوان صدرنشین به دور حذفی رسید. گل محشر الدوسری قهرمان تورنمنت را مقابل عربستان به زانو درآورد. فرانسه با گل وهبی خضری مقابل تونس تن به شکست داد و برزیل با ضربه سر دیرهنگام ابوبکر به کامرون باخت. کره جنوبی با گل هیچان پرتغال را برد تا در تکرار بازی تراژیک اروگوئه -غنا، این بار لوئیس سوارس گریه کند. در گروهی که تیم دوم و سوم جام قبل هم حضور داشتند، مراکش صدرنشین شد و بلژیک به دور حذفی نرسید. شیرهای اطلس در عین ناباوری با حذف اسپانیا و پرتغال بهعنوان نخستین تیم در تاریخ آفریقا به نیمهنهایی رسیدند و کرواسی رقص و سرور سلسائو را در ضربات پنالتی پایان داد.
فینال فینالها
مسابقهی مهیجی که آرژانتین و فرانسه در ورزشگاه لوسیل برگزار کردند، بهترین حسن ختام ممکن برای یک تورنمنت حادثهخیز و جذاب بود. فرانسه که تا دقیقه ۷۰ از ثبت شوت به سمت دروازه حریف عاجز بود، به لطف تعویضهای جسورانه دشان در کمتر از ۲ دقیقه شکست ۲گله را با تساوی عوض کرد. آلبی سلسته با گل مسی در وقتهای اضافه بار دیگر پیش افتاد اما تکمیل هتتریک امباپه با یک گل دیرهنگام کار را به ضربات پنالتی کشاند. درحالی که در طول مسابقه هر ۲ تیم بارها شانس پیروزی را از دست دادند، در نهایت امیلیانو مارتینس نتیجه مسابقه را تعیین کرد تا لیونل مسی به تنها افتخار نداشتهاش در زمین فوتبال برسد.
ماراتن پنالتیها
فینال جام اتحادیه ۲۰۲۲ نخستین مسابقه مهم فوتبال در سال میلادی جدید بود. چلسی و لیورپول که تا آن مقطع از فصل در رقابت لیگ از منچسترسیتی عقب افتاده بودند در ومبلی بر سر اولین جام سال به میدان رفتند. کار تا پایان ۱۲۰ دقیقه بدون گل ادامه پیدا کرد تا در ضربات پنالتی قفل دروازهها باز شود. توماس توخل در اقدامی عجیب، ادوارد مندی را بعد از یک نمایش خیرهکننده در طول بازی، بیرون کشید و کپا را در انتهای وقتهای اضافه برای مهار پنالتی به میدان آورد. با این حال سنگربان اسپانیایی درست مانند کلهر ناکام بود و هر ۱۰ پنالتی اول ۲ تیم به گل تبدیل شد تا نوبت به دروازهبانها برسد. کپا عملکرد ناامیدکنندهی خود را با از دست دادن پنالتی آخر تکمیل کرد تا کلهر پیامآور شادی برای سرخها باشد.
امید به یغما رفته لیورپول
قرمزها در ژانویه با ۲ بازی عقبافتاده، ۱۳ امتیاز از منچسترسیتی صدرنشین عقب بودند. با توجه به فرم خوب سیتیزنها و عملکرد سال گذشته این تیم، هیچکس شانس چندانی برای لیورپول متصور نبود اما شاگردان کلوپ با عملکردی بینظیر، خود را به کورس رساندند. از روز تساوی ۲ بر ۲ مقابل چلسی در ابتدای زمستان تا اواخر فروردین، لیورپول در تمام مسابقات لیگ پیروز شد تا قبل از بازی رودررو مقابل منچسترسیتی فاصله به یک امتیاز برسد. با این حال نتیجه مساوی شاگردان پپ را در صدر نگه داشت. لیورپول با حضور در کورس قهرمانی لیگ و صعود به هر ۳ فینال داخلی و اروپایی میتوانست به تنها تیم انگلیسی فاتح چهارگانه در تاریخ تبدیل شود اما در نهایت به ۲ جام حذفی داخلی بسنده کرد.
چلسی در سراشیبی
فاتحان پورتو در فینال لیگ قهرمانان ۲۱-۲۰۲۰، خیلی زود صلابت دفاعی سال قبل را از دست دادند تا عمر توخل هم مانند دیگر سرمربیان، روی نیمکت چلسی کوتاه باشد. چلسی تا اوایل دسامبر ۲۰۲۱ صدرنشین لیگ برتر بود اما در سال جدید میلادی پله پله عقب رفت. صعود به فصل جدید لیگ قهرمانان به خطر نیفتاد اما چلسی ۲ فینال داخلی را در ضربات پنالتی به لیورپول باخت. با آغاز جنگ اوکراین، داراییهای سرمایهداران حامی پوتین به خطر افتاد؛ از جمله رومن آبراموویچ که ناچار به فروش چلسی شد. مالک آمریکایی جدید خیلی زود توخل را کنار گذاشت اما با آمدن پاتر هم سال سیاه تمامی نیافت. چلسی ۲۰۲۲ را در رده هشتم جدول به پایان رساند؛ درحالی که تعداد گلهای کل تیم از مجموع گلهای ارلینگ هالند در این فصل کمتر است.
قهرمانی دراماتیک پپ
قهرمان شدن با اختلاف امتیاز زیاد شاید مقتدرانه باشد اما رسیدن به آرزو در آخرین لحظات جذابیت دیگری دارد. منچسترسیتی در طول نیمفصل دوم لیگ، ذره ذره اختلاف امتیاز دورقمی را از دست داد. در هفته سیوهفتم، شاگردان پپ با ۲ گل از وستهام عقب افتادند اما در نیمه دوم کار به تساوی کشیده شد. پنالتی محرز میتوانست کار را یکسره کند اما ضربه ناموفق او رقابت را به روز آخر کشاند؛ جایی که منچسترسیتی باز هم با نتیجه ۲ بر صفر از حریف عقب افتاد. شاگردان استیون جرارد تا یکقدمی تاریخسازی پیش رفتند اما معجزه به نفع منچسترسیتی رقم خورد. ۳ گل در حد فاصل دقیقه ۷۶ تا ۸۱ پپ را به تاجگذاری مجدد رساند؛ این بار شیرینتر از همیشه.
اقتدار رئال
کهکشانیها برای سیوپنجمین قهرمانی خود در لالیگا چندان به زحمت نیفتادند. شاید تنها روز تلخ آنها در تمام فصل، شکست ۴گله در الکلاسیکوی خانگی بود. با این حال ۲۷ گل کریم بنزما به رئال کمک کرد که با ۱۳ امتیاز اختلاف نسبت به بارسلونا قهرمانی را جشن بگیرند. شبهای دراماتیک رئال مادرید طبق معمول در اروپا رقم خورد. بازگشت پشت سر بازگشت و یک قهرمانی شیرین دیگر. رئال مادرید با گلهای دیرهنگام و به یادماندنی از پس پاریس، چلسی و منچسترسیتی برآمد تا در فینال پرحاشیه پاریس با تکگل وینیسیوس لیورپول را ناکام بگذارد.
بازگشت پادشاه سرخ و سیاه
میلان تنها قهرمان غیرمنتظرهی لیگهای معتبر اروپایی در فصل گذشته بود. شاگردان پیولی بعد از ۱۱ سال بار دیگر روی قله فوتبال ایتالیا ایستادند. قهرمانی به یادماندنی روسونری روز آخر با برتری مقابل ساسولو قطعی شد تا میلان با ۲ امتیاز اختلاف نسبت به اینتر، مدافع عنوان قهرمانی به تختوتاج برسد. میلان در جام حذفی از نیمهنهایی بالاتر نرفت ودر لیگ قهرمانان در دور گروهی کنار رفت.
قهرمانان تکراری
تکقطبیهای شناخته شده در لیگهای اروپایی در سال ۲۰۲۲ نیز تکرار شد. پاریسن ژرمن ۴ بازی مانده به پایان سال قهرمانی لیگ یک فرانسه را جشن گرفت؛ در حالی که امباپه در مجموع مسابقات ۳۹ گل به ثمر رساند. بایرن مونیخ دهمین قهرمانی متوالی لیگ آلمان را با ۸ امتیاز اختلاف نسبت به دورتموند به دست آورد. البته غولهای فوتبال آلمان خیلی زود از جام حذفی کنار رفتند تا این جام بعد از پیروزی در ضربات پنالتی مقابل فرایبورگ، نصیب لایپزیش شود.
توپ طلای متفاوت
مسئولان فرانس فوتبال، پیش از جام جهانی رأیگیری برای تعیین بهترین بازیکن سال را به پایان رساندند تا کریم بنزما، بعد از یک فصل فوقالعاده و کسب دوگانه لیگ و اروپا، برای نخستین بار به این افتخار برسد. بنزما با ۳۵۶ امتیاز اختلاف نسبت به نفر دوم با اقتدار جایزه اصلی را گرفت. گاوی به عنوان بهترین بازیکن جوان انتخاب شد. الکسیا پوتیاس جایزهی بهترین بازیکن زن را از آن خود کرد و لواندوفسکی جایزه گرد مولر را برد. کورتوا جایزه لو یاشین را با خود به خانه برد.
معجزه پول
شگفتی آخر سال را کریستیانو رونالدو با انتقال باورنکردنی به النصر عربستان رقم زد. بهترین گلزن تاریخ لیگ قهرمانان اروپا به تیمی پیوست که در لیگ قهرمانان آسیا هم حضور ندارد. گرانقیمتترین قرارداد تاریخ فوتبال به دنبال ماهها حاشیه و جنجال پیرامون رونالدو رقم خورد. منچستر یونایتد با نیمکتنشین شدن او بهتر نتیجه گرفت و رونالدو در تکرار آمار سال گذشته ناکام ماند تا راه او و شیاطین سرخ با یک مصاحبه جنجالی از هم جدا شود. این انتقال به معنای پایان روزهای رقابت رونالدو و مسی هم خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید